Açlık Grevleri Sona Ererken Tibbi Uyarılar!

Türkiye cezaevlerinde 12 Eylül’den bu yana süren açlık grevleri sona eriyor.

Öncelikle uyarmak isteriz ki;

Açlık grevlerinin kendisi olduğu gibi uzun süreli açlıklardan sonra tekrar beslenmeye geçilme süreci de bir takım ciddi sağlık riskleri barındırabilir. Bu nedenle süreç dikkatle takip edilmeli, açlık grevini bitiren hastaların tedavilerinde azami tıbbi özen gösterilmelidir.

Meslek örgütümüz, muayene ve takipleri cezaevi revirlerinde yapılacak veya hastanelere sevk edilecek hastalara tıbbi yaklaşım için, konunun uzmanı meslektaşlarımızın katkısıyla  “Açlık Grevi Yapmış Hastada Tedavi Yaklaşım Protokolü”nü hazırlayarak yetkili kurumlara ve tabip odalarına iletmiştir.

Açlık grevini sonlandıranların tedavilerini üstlenen hekim ve diğer sağlık çalışanlarına yönelik hazırlanmış tedavi ve izlem önerilerini içeren söz konusu protokole Türk Tabipleri Birliği’nin web sayfasından (http://www.ttb.org.tr/kutuphane/tedaviyaklasim.pdf) ulaşılabilir.

AÇLIK SONLANDIRILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN GENEL HUSUSLAR

Açlık Grevi sonlandırıldığında açlıktan normal bir insanın beslendiği düzeye haftalar içinde geçilmelidir. Kabaca başlangıçta günlük normal ihtiyacın 3’te biri aşılmamalıdır. Yavaş ve az yiyecekle başlayıp, sık aralıklara bölünmelidir.

Uzun süreli açlıklarda hastalar mümkün olduğu kadar cezaevi revirlerinde değil hastane şartlarında tetkik edilerek tedavi edilmelidir.

Protein almaya hemen başlanmalı, ancak barsakların yiyecekleri emme kapasitesinin düşmüş olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle Peptisorb (sağlanamazsa Osmolite) gibi beslenme materyalleri önerilir. Bu ürünler içinde sindirilebilir protein içerir.

Bir ayı geçmiş açlık süresi varsa yiyeceklerin emilim ve sindirim sorunları vardır. Bulunabiliyorsa Peptisorb ile başlanmalıdır. Yarı yarıya sulandırıp ilk gün bir şişenin yarısı içilebilir. İlerleyen günlerde arttırılır. 3 şişesi temel ihtiyaçları karşılar ( 1 haftada 3 şişeye ulaşılır)

Peptisorb ve eşdeğeri beslenme materyali bulunamıyorsa var olan besinlerde dikkat edilecek hususlar;

Temel kural; ilk dönem mümkün olduğu kadar laktozsuz (şeker, süt gibi yiyeceklerde vardır, süt içilmemelidir) ve glutensiz (buğdayda var, buğday nişastasında yok) yiyecekleri kullanmak gereklidir.  Yağ mümkün olduğu kadar kullanılmamalıdır.

Öneriler;

  • Basit şeker (çay şekeri, çikolata, şekerlemeler, helva gibi) tüketiminden kaçınılmalıdır.
  • Pirinç (pirinç lapası, pirinç çorbası), patates kullanılabilir.
  • Çorba (salçasız, yağsız) tercihen buğday nişastası, pirinç, patates içermelidir.
  • İçecek olarak mecbur kalınırsa (gerekli olan proteini sağlamak için) sulandırılmış ayran kullanılabilir.
  • Çay ve kahve tüketimi sınırlandırılmalıdır.
  • Protein olarak  başlangıçta günde iki defa yumurta akı (beyazı) alınabilir.
  • Çiğ yiyecek tüketilmemelidir.
  • İlk 5 günden sonra hasta tolere edebiliyorsa (ishali vb yoksa) yarım kibrit kutusu peynir, mısır ekmeği eklenebilir.
  • Birkaç hafta yağ ve salçadan kaçınmak gerekir.
  • Açlık grevi nedeniyle bütün vitaminlerde eksiklik olacağı için vitaminler hekimlerin önerileri doğrultusunda kullanılmalıdır. 

Cezaevi mutfaklarında yukarıdaki beslenme önerileri doğrultusunda yiyecek düzenlemesi yapılması,  B vitamini stoklarında yetersizlik ve yukarıda adı geçen (peptisorb vb.)   beslenme materyallerinin temin edilmesi konusunda  sıkıntıların bir an önce giderilmesi gerekmektedir.

Bunların yanı sıra;

Hastanelere sevk edilecek grevciler için (dekübit yaraları,  aspirasyon olasılığı) kesinlikle kelepçe uygulamasına izin verilmemelidir. Komplikasyonlardan sakınmak için hastanede tedavi edilecek hastaların hastabakıcı veya refakatle bakımları sağlanmalıdır. 

TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ
MERKEZ KONSEYİ