Türk Tabipleri Birliği 71. Büyük Kongre’sinde alınan karar gereği yapılan çalışmalar sonucunda 74. Büyük Kongre’sinde “TTB Trans ve İkilikdışı Cinsiyeti Olanların Sağlığı Tutum Belgesi” onaylanarak karar altına alınmıştır.
Kişileri cinsiyet uyum sürecine hazırlama ve bu sürecin planlaması çok disiplinli ve uzun süreli bir ilişki gerektirmektedir. Bu nedenle disiplinler arası iş birliğinin olması önemlidir. Cinsiyet uyum süreciyle ilgili tıbbi işlemleri uygulamaya koyma, risk ve yararlarını değerlendirme tümüyle bireysel özellikleri dikkate alarak, her aşamada kişilerin, eğer 18 yaş altında ise çocuk / ergenin ve mümkünse ailesinin katılımı ve onamı alınarak yürütülmelidir.
Bir sağlık çalışanının ırk, milliyet, göçmenlik durumu, sosyoekonomik durum, tıbbi durum, engellilik, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ayırmaksızın herkese eşit ama azınlık grupların deneyimleri hakkında bilgi sahibi olup ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak sağlık hizmeti sunması gereklidir. Sağlık çalışanlarının olumsuz tutumları, damgalanma da sağlık hakkına erişimi engellemektedir. Sağlık çalışanlarının kişinin özerkliğine saygı göstermesi önemlidir. Cinsiyet kimliği çeşitliliğinin hak kaybı yaratmaması gerekmektedir. Erişilebilir ve karşılanabilir sağlık hizmetleri her bireyin hakkıdır ancak çoğu sigorta sistemi ruh sağlığı tedavisi, hormon tedavisi ve ameliyatlar dahil olmak üzere cinsiyet uyum süreciyle ilgili bakım ve hizmetleri kapsamamaktadır. Bu konudaki tıbbi süreçlere erişim sağlık hakkı ve sağlık güvencesi kapsamında olmalıdır. Hizmet sunumundaki ayrımcılık, gerekli sağlık hizmetlerinin verilmesinde transların (uyum süreciyle ilgili olmayan tanı ve tedavi süreçleri de dahil olmak üzere) genel sağlıklarını ciddi risk altına sokacak kadar gecikmeye neden olmaktadır.
Cinsiyetinden hoşnutsuzluk yaşayan kişilere yönelik psikososyal ve tıbbi yardımın, ihtiyaç duyan kişilerde, bilimsel ve tıbbi öneriler doğrultusunda yürütüldüğünde, yaşam kalitesinin artırılmasına ve ruhsal bozuklukların önlenmesine katkısı olduğu bilinmektedir. Cinsiyet uyum süreci pek çok uzmanlık alanını ilgilendiren çok disiplinli bir çalışmadır. Her ne kadar bu alanda çalışan uzman sayısı ülkemizde yeterli olmasa da hekim ve diğer sağlık çalışanlarının iş birliği içinde çalışması, insan cinsel kimliğiyle ilgili olağan çeşitlilik konusunda bilgi sahibi olması, ayrımcı ve dışlayıcı, etik dışı tıbbi uygulamalar konusunda duyarlı olması önemlidir.
Bu konuda çok disiplinli bir çalışmayla biriktirdikleri deneyimi bilim ortamı ile paylaşan meslektaşlarımızı kutluyor, UDEK bünyesinde ve diğer ilgili Uzmanlık Derneklerimizin açıklamalarını destekliyor, bilim dışı bir yaklaşımla ayrımcılık ve nefret söylemi içeren haber dilinin hekime yönelik şiddet kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini, hedef gösteren bu haberler hakkında tutum belgemiz ışığında gereken girişimleri başlattığımızı kamuoyuyla paylaşmayı görev biliyoruz.
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi