İşçi sağlığı ve işyeri hekimliğ

1568/2008
15.09.2008

TABİP ODASI BAŞKANLIĞI’NA,

Türk Tabipleri Birliği 1988 yılından bu yana işçi sağlığı ve işyeri hekimliği alanında eğitim faaliyeti vermektedir. Yıllar içerisinde daha da yetkinleştirilerek sürdürülen faaliyet Türk Tabipleri Birliği’nin 6023 sayılı Kanunun yetkileri çerçevesinde işyeri hekimliği başvurularında bir ön koşul olarak uygulanmaktadır.

Değişik çevreler Türk Tabipleri Birliği’nin bu yetkisi ve yürüttüğü faaliyete yönelik olumsuz çabalar içerisinde olmuşlardır. Bugün itibariyle TC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın TTB tarafından verilen sertifikaların işyeri hekimliğinde geçersiz kılmak çabaları sürmektedir.

Türk Tabipleri Birliği Üniversitelerle ortak olarak yürüttüğü bu alandaki eğitim faaliyetini sürdürme kararındadır. Ancak zaman zaman doğabilecek çeşitli sıkıntılar nedeniyle sertifika eğitimine katılmak isteyen meslektaşlarımızın sözlü bilgilendirmenin yanı sıra yazılı olarak da bilgilendirilmesi uygun olacaktır.

14 Eylül 2008 tarihinde yapılan Türk Tabipleri Birliği İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kol toplantısında bu durum karara bağlanmış olup tabip odalarımızda sertifika eğitimine başvurmuş olan ve bundan sonra başvuracak olan meslektaşlarımızın ekte sunulan onay formunu okuyup imzalayarak kursa katılım taleplerini belgelemeleri yerinde olacaktır.

Tabip odalarımız en kısa sürede gereğini yapıp Merkez Konseyine ulaştırdıkları takdirde, 2008-2009 dönemi eğitim faaliyeti başlatılacaktır. Meslektaşlarımızın hem eğitim talebi hem de Türk Tabipleri Birliği ile dayanışma anlamı taşıyacak belgeleme çalışmasının hızla yapılacağı düşüncesiyle çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Saygılarımızla,
Dr.Eriş Bilaloğlu
TTB Merkez Konseyi
Genel Sekreter

Türk Tabipleri Birliği tarafından 1988 yılında başlatılan işyeri hekimliği temel eğitimi 20 yıldır üniversitelerle işbirliği içinde sürdürülmektedir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 10 Aralık 2003 günü Resmi Gazete’de İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmeliği yayımlanarak yürürlüğe koymuştur. Bu Yönetmelik’te işyeri hekimi olarak görevlendirilecek hekimlerin Bakanlıkça verilmiş işyeri hekimliği sertifikasına sahip olmaları, sertifika eğitiminin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılacağı belirtilmiş; Türk Tabipleri Birliği tarafından evvelce verilmiş bulunan sertifikaların da geçerli olduğu geçici madde ile düzenlenmiştir.

             Türk Tabipleri Birliği tarafından bu hükmün iptali istemiyle açılan davada2 Aralık 2004 günü Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, yürütmeyi durdurma kararı vermiştir. Danıştay 10. Dairesi tarafından da, 28.02.2006. gün ve E.2004/1253 ve K.2006/1658 sayılı karar ile bu hüküm iptal edilmiştir. Söz konusu Karar’da işyeri hekimlerinin sertifikasyon eğitiminde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yetkisi bulunmadığı, örgütsel ve bilimsel donanımının da bulunmadığı; 6023 sayılı Yasa’da ise sertifikasyon eğitimi konusunda Türk Tabipleri Birliğine tartışmaya yer bırakmayacak açıklıkta yetki verilmediği belirtilerek bu alanda üniversitelerin yetkisine işaret edilmiştir. Türk Tabipleri Birliği de, daha önce verilen yürütmeyi durdurma kararı ışığında bu alanda kesintisiz eğitimin gerekliliğini de göz önüne alarak bütün üniversitelerin davet edildiği toplantılar sonucunda üniversiteler ile birlikte protokol imzalayarak ortak bir biçimde işyeri hekimliği sertifikasyon eğitimini sürdürmektedir.

155 ve 161 sayılı İLO sözleşmeleri ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na esasen çalışanların iş sağlığı ve güvenliğini sağlama görevi verilmiştir.  İş sağlığı hizmetini verecek hekim yönünden verilen yetki sadece aranacak niteliklerin belirlenmesinden ibarettir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kendi görev alanında olmayan bir konuda yetki kullanmakta ısrar etmektedir. Bu amaçla 15 Mayıs 2008 günü TBMM’nde kabul 5763 sayılı Kanun ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın görevleri arasına işyeri hekimlerinin eğitimlerini ve sertifikalandırılmalarını sağlamak da eklenmiştir. Eğitimin Bakanlık birimleri tarafından verilmesini sağlamak için de aynı Kanun ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezine işyeri hekimlerine, gerektiğinde Bakanlık birimleri veya ilgili kurum ve kuruluşlar ile birlikte, eğitim programları hazırlamak, eğitim vermek veya eğitim hizmeti satın almak, sertifikalandırmak görevi verilmiştir.

Her ne kadar yasalarda belirttiğimiz değişiklikler yapılmışsa da aslında iptal edilen yönetmelik hükmü yasaya taşınmış, Bakanlığın bu alandaki faaliyetlerinin hukuk sınırları içinde kalması yerine, yasa ile hukuk Bakanlığın isteğine uydurulmaya çalışılmıştır.

 İşyeri hekimliği eğitimi tıp eğitimi sonrasında yükseköğretim kapsamında verilen bir eğitimdir. Anayasa’nın 130 ve 131. maddelerinde yükseköğretime ilişkin temel kurallar belirtilmiş; 2547 sayılı Yükseköğretim Yasasında da lisans düzeyindeki eğitim ve sonrasında tıpta uzmanlık ve benzeri eğitimlerin de yükseköğretim içinde değerlendirildiği, bu eğitimlerin üniversiteler tarafından verilebileceği düzenlenmiştir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın, işyeri hekimlerinin sertifika alacakları eğitim olarak; son dört yılı çok sayıda üniversitenin katılımı ile imzalanmış protokole dayalı olarak 20 yıldır sürdürülen eğitimleri belirlemesi gerekir.  Aksi davranış hem ülkemizin tarafı olduğu uluslar arası sözleşmelere aykırı olacak hem de Anayasaya aykırı bir uygulamada ısrar anlamına gelecektir. Böylesi bir uygulamanın başlaması halinde ortadan kaldırılması için hukuksal zeminde gerekli girişimler kararlılıkla yürütülecektir.

Türk Tabipleri Birliği, yukarıdaki değerlendirmelerle, 6023 sayılı Yasa’dan kaynaklanan hekimlerin mesleki gelişimlerini sağlayacak işleri yapmak yönündeki görev ve yetkisine dayanarak, uzmanlık eğitimi verme hak ve yetkisine sahip olan üniversiteler ile işbirliğini sürdürerek işyeri hekimliği temel eğitimlerine devam etme kararında olduğunu duyurmuştur. Eğitimlere katılan hekimlerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı uygulamalarında karşılaşabilecekleri sorunların çözümü için yapılacak her türlü başvuruda örgütsel ve hukuksal destek sağlanacaktır.

Türk Tabipleri Birliği’nin üniversitelerle işbirliği yaparak düzenleyeceği İşyeri Hekimliği Temel Sertifika Kursuna başvuru yaparken, yukarıda özetlenen süreç ve hukuksal değerlendirmeler tarafımdan anlaşılmış olup aydınlatılmış bir biçimde eğitime katılma kararı vermiş bulunuyorum.

Tarafıma verilecek olan eğitim sonunda düzenlenecek sertifikanın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ya da başkaca idari makamlar tarafından kabul edilmemesi yönünde ortaya çıkabilecek hukuksal sonucu üstleniyorum. Bu sonuç ne olursa olsun, Türk Tabipleri Birliği’nin işyeri hekimliği alanında yürüttüğü faaliyetlerle ülkemizde işyeri hekimliği ve işçi sağlığı uygulamalarının belli bir aşamaya gelebilmiş olduğunun bilinci ile, bulunduğum ilde ya da yakın illerde açılacak işyeri hekimliği temel sertifika kursuna katılma isteğimi belirtir, alacağım interaktif ve yüz yüze eğitimlerin bedelleri de dahil olmak üzere Türk Tabipleri Birliğinden herhangi bir alacak veya tazminat talebinde bulunmayacağımı belirtirim