Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde değişiklik yapıldı

Yönetmeliğin hazırlık sürecinin katkıya kapalı olmasının da etkisiyle uygulamada ortaya çıkan sorunlara ilişkin ve kimi zaman da yargı kararlarını etkisiz bırakmak amacıyla her yıl Yönetmelik’te değişikliğe gidilmiştir.

Şimdi yapılan değişiklik büyük ölçüde Bakanlık teşkilat düzenlemesinde bağlı kuruluşların kaldırılmasına uyum sağlanması için yapılan düzenlemeleri içermektedir.

Bunun yanı sıra, geçtiğimiz yıl Haziran ayında eşi kamu görevlisi olmayan hekimlerin Danıştay kararından yararlanarak eş mazeretine uygun atama talep etmelerini engellemek için yapılan ve yerine getirilmesi neredeyse imkansız şart içeren düzenlemenin gözden geçirilmesi ile 5 ve 6. bölgelerde belli sürelerde çalışılması halinde üst bölgelere atanabilmeye olanak sağlayan temel bir düzenleme de yapılmıştır.

5 ve 6. bölge çalışma süresine bağlı üst bölge ataması mümkün hale gelmiştir

Ülkemizdeki iller gelişmişlik durumuna göre altı bölgeye ayrılmıştır. 1 ila 6 arasında numaralandırılan bu bölgeler hizmet bölgesi olarak adlandırılır. Diğer yandan her il, ihtiyaca bağlı olarak uzmanlık alanları bakımından 4 gruba ayrılmıştır ve A, B, C, D şeklinde harfle ifade edilen bu gruplara da hizmet grubu denilir. 

Yönetmelikte, mazeret dışındaki atama talepleri hizmet puanına bağlanmış iken yapılan değişiklikte ülkemizin en az gelişmiş 26 ilini kapsayan 5 ve 6. hizmet bölgelerinde çalışılan süreye bağlı olarak üst hizmet bölgelerinde, atama talep eden hekimin hizmetine en çok ihtiyaç duyulan illere atanma hakkı verilmiştir. Ayrıca, maddede belirtilen sürelerden bir yıl daha fazla çalışılması halinde hekimin hizmetine ihtiyaç bakımından öncelikli olmayan illeri ifade eden A ve B hizmet grubundaki illere de atanmanın mümkün olduğu belirtilmiştir.

Örneğin Kars’a atanan bir anestezi ve reanimasyon uzmanı hekim, 1. bölge ve kendi branşında A ve B grubu iller olan Ankara, Mersin, Bursa, Adana, İzmir ve İstanbul’a atanabilmek için 9 yıl; 2. bölge iller olan Yalova, Antalya, Eskişehir, Aydın Balıkesir ve Hatay’a atanabilmek için ise 7 yıl orada görev yapmak zorundadır. 

Düzenlemede bir ayrıntı olarak, mecburi hizmetini 5 ve 6. hizmet bölgelerinde tamamlamış ve en az iki yıl çalışmış olan hekimlerin maddede belirtilen süre şartına bağlı olmadan 4, 5 ve 6. hizmet bölgelerine atanabileceğini; böylece, 5. bölgeye mecburi hizmet için atanıp da iki yıl çalışan hekimin 4. bölgeye atanabilmesi için gerekli süre olan 4 yıl şartına tabi olmayacağı belirtilmiştir.

Madde düzenlemesinde, süre hesabına dahil edilmeyecek çalışmalar da belirtilmiş; 5 ve 6. hizmet bölgeleri dışında aile hekimliği ve sözleşmeli geçirilen süreler ile aylıksız ve ücretsiz izinli olarak geçirilen sürelerin çalışma süresinden sayılmayacağı ifade edilmiştir. Madde metninde yer alan, “6 ncı hizmet bölgesinde geçirilen süreler 5 inci hizmet bölgesi süresinden sayılır” ifadesiyle de 6. hizmet bölgesinde aile hekimi ve sözleşmeli geçirilen sürelerin 5. hizmet bölgesi süresinden sayılacağının kastedildiği düşünülmüştür.    

Bu maddede sadece 5 ve 6. hizmet bölgelerindeki çalışmalarla üst hizmet bölgesi illere atanma süreleri düzenlenmiş, diğer hizmet bölgelerindeki çalışma süresine bağlı olarak üst hizmet bölgesine atanma hakkı ise düzenlenmemiştir.  

Diğer yandan, Yönetmelik’te atama bakımından tanınan istisnaların çokluğu ile Bakanlık yönetim kadrolarına tanınan ayrıcalıklar ile taşra teşkilatından merkez teşkilatına merkez teşkilatından taşra teşkilatına yapılacak atamaların bütünüyle Yönetmeliğin kapsamı dışında tutulmuş olması, hekimlerin atanmalarında adalet ve hakkaniyete uygun işlem yapıldığına ilişkin kanaati önemli ölçüde zedelemektedir.

Hekimlerin eş mazeretinden yararlanmalarını yasaklayan kural kaldırıldı

Hekimlerin atama ve yer değiştirmelerinde pek çok sınırlama zaten yapılmış iken eş mazeretinden yararlanmada bir kısım hekimlere yönelik olarak yasaklama yapılmıştı. Yönetmeliğin 20/6. maddesinde eşi kamu görevlisi olmayanlar ile eşi Bakanlık dışında bir kurumda kamu görevlisi olanlardan bazılarının eş mazeretinden yararlanmasını bütünüyle yasaklayan kural bu değişiklikle yürürlükten kaldırılmıştır.  

Kamu görevlisi olmayan eş sebebiyle atanma mecburi hizmetin bitmesi şartına bağlandı

Bu değişiklikle, önceki düzenlemede yer alan ve aile birliği sebebiyle atama talep edilmesinin doğasına aykırı olan “stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5 ve 6 ncı hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır.” kuralının yeni düzenlemede kaldırılması yerinde olmuştur.

Eşi kamu görevlisi olmayan hekimlerin eş mazeretinden yararlanabilmeleri için öncelikle mecburi hizmetin tamamlanması şartı getirilmiştir. Mecburi hizmetini tamamlamış olan hekimin, kamu görevlisi olmayan eşinin, atanma talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son dört yıl içinde 1440 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde, hekimin yer değişikliği suretiyle ataması yapılır.

Bu atama sebebiyle hekimin ayrılış işlemlerinin, üç ayı geçmemek üzere yerine atanan personelin görevine başlamasına müteakip yapılacağı da düzenlemede belirtilmiştir.

Mecburi hizmetin tamamlanmasından önceki üç ay içinde hekimin eş mazeretinden yararlanma talebinde bulunabilmesi ve mecburi hizmetin tamamlanmasına kadar Bakanlığın kamu hizmetinin sürekliliği için gerekli hazırlığı yapması yerine mecburi hizmetin tamamlanmasından sonra bu sürenin belirlenmiş olmasının sınırlamanın ölçülülüğü bağlamında yeniden değerlendirilmesi uygun olacaktır.

Öğretim görevlisi eş sebebiyle atanamama sorunu devam ediyor

Eşi öğretim üyesi olan bir hekim, eşinin görev yaptığı üniversitenin bulunduğu kente atama talebinde bulunabilmekte iken eş öğretim görevlisiyse bu hakkı bulunmamaktadır. Bu duruma neden olan Yönetmelik kuralı (20/2-ç) Danıştay Onaltıncı Dairesinin 30/9/2015 tarihli ve Esas No. 2015/17376 sayılı kararı ile durdurulmuştur. Aradan geçen zamanda pek çok yönetmelik değişikliği yapılmış olmasına karşın, hükmü hukuka uygun hale getirmek için gerekli düzenleme yapılmamış, yürütmesi durdurulmuş eşitsiz uygulama sürdürülmüştür.  

Alt bölge

Her ikisi de Bakanlık personeli olan ve aynı sıralama grubunda yer alanların (her ikisi de hekim, uzman hekim, yan dal uzmanı olan gibi) üst hizmet bölgelerinden alt hizmet bölgelerine atama taleplerinde bu illerin C veya D hizmet grubunda olması şartı aranmayacaktır. Üst hizmet bölgelerinden 6 ncı hizmet bölgesine atama taleplerinde ise eşler arasında unvana bağlı olarak belirlenmiş olan astın üste tabi olacağını ifade eden şart da aranmayacaktır.

Diğer yandan, eş mazeretinde söz konusu olmamakla birlikte, alt bölge atama taleplerinde de geçerli olan, hekimin atandığı yerden başka bir yere atama talep edebilmesi için fiilen 2 yıl çalışma şartının, Yönetmeliğin 26. maddesine göre alt hizmet grubu veya alt hizmet bölgesine atama talep edilmesinde uygulanmayacağı belirtilmiştir. 

Diğer değişiklikler

- Aynı hizmet grubunda çalışan aynı unvan ve branştaki personelin karşılıklı yer değiştirme talepleri Bakanlık tarafından uygun görülmesi şartıyla mümkün iken yapılan değişiklikte bu şart standardın uygun olması ile sınırlandırılmış, uygun görme ile ilgili takdir madde metninden çıkartılmıştır.

- Zorunlu yer değiştirmeye tabi personel olup en az altı ay yurt dışında görevlendirilenlerin eşleri, eşlerinin görevlendirme süresince talep ettikleri yerlere geçici olarak görevlendirilebileceklerdir.

- Eşin vefatı, boşanma veya eşin emekliliği sebebiyle atama talebi bu sebeplerin ortaya çıkmasından itibaren bir yıl içinde yapılabileceği gibi, mecburi hizmetin tamamlanmasından sonraki iki ay içinde de talepte bulunulabileceği düzenlenmiştir.

- Bakanlık taşra teşkilatı yöneticilerinin bu görevlerini bir-iki yıl yaptıktan sonra istedikleri yere atanabilmelerine ilişkin kural kaldırıldı. Türk Tabipleri Birliği tarafından açılan davada, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından verilen kararla maddenin yürütmesi durdurulmuştu.

 

-Yönetmelik değişikliği

-Yönetmelik