DSÖ Covid-19 hastalığında radyolojik tetkiklerin kullanımına ilişkin rehber yayınladı.

 

Tavsiyeler

R1

COVID-19’lu hastalarla teması olan asemptomatikhastalardaDSÖCOVID-19 teşhisi için göğüs görüntülemesi önermemektedir.

Uzman görüşüne dayanankoşullu tavsiye

Yorum

Teşhisin doğrulanması için RT-PCR yapılmalıdır.

R2

R2.1COVID-19 kuşkulu semptomatik hastalardaDSÖ, sonuçları gecikmeden verecek RT-PCR test imkânları varsa COVID-19 teşhisi için göğüsgörüntülemesi önermemektedir.

Düşük kesinlikte kanıta dayanankoşullu tavsiye

 

R.2.2COVID-19 kuşkulu semptomatik hastalardaDSÖCOVID-19 teşhisi için aşağıda belirtilen durumlarda göğüs görüntülemesi önermektedir:

  1. RT-PCR yapılamıyorsa;
  2. RT-PCR yapılabiliyor ancak sonuçlar geç çıkıyorsa; ve
  3. İlk RT-PCR testinin negatif çıkmasına rağmen klinik olarak COVID-19 kuşkusu yüksekse

Düşük kesinlikte kanıta dayanankoşullu tavsiye

 

Yorum

Teşhisin doğrulanması için RT-PCR yapılmalıdır.

 

 

 

 

 

 

Yorumlar

Görüntüleme klinik ve laboratuar verileri de içeren tanısal çalışmaların bir bileşeni olarak kullanılmalıdır.Görüntülemeden yararlanması muhtemel hastalar şunlardır:

  • Fiziksel muayenede ağır semptomları ve/veya bulguları olanlar;
  • Acil işlemlerya da diğer ivedi girişimler gerektirenler (örneğin inme, hemodiyaliz gereksinimi);
  • COVID-19 komplikasyonlarını temsil edebilecek olan durumlarla başvuranlar (örneğin pnömoni, pulmoner arterial tromboz ya da tromboembolizm);
  • Tanıdan bağımsız olarak yatış gerektiren hastalarda (örneğin hastalığın ağır veya ilerlemeye aday olması) düzenlemeye veya triyaja yardımcı olması için (COVID-19 servisi veya COVID-19 dışı servisi ayrımı için);
  • Başka bir sağlık kuruluşuna nakledilmesi gerekenler;
  • COVID-19 ile enfekte olursa riski yüksek olan kişilerle (örneğin bağışıklığı baskılanmış veya yaşı 60’ın üzerinde olanlarla) birlikte yaşayanlar;
  • COVID-19 kapsa ihtimali yüksek kişilerle birlikte yaşayanlar (örneğin aşı olmamış olanlar, 60 yaşından büyük kişiler);
  • İzolasyonu uygulamanın çok güç olduğu küçük evlerde, kalabalık hanelerde ve nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu ortamlarda yaşayanlar; riski yüksek olan insanların bulunduğu topluluklarla (örneğin huzurevleri ve yurtlar) yaşayanlar.

 

R3

Kuşkulu ya da teyitli COVID-19’u olup halen hastanede yatmayan ve semptomları hafif olan hastalardaDSÖ, hastaneye yatış veya eve taburcu kararını vermedeklinik ve laboratuvar değerlendirmelere ek olarak göğüs görüntülemesi önermektedir.

Uzman görüşüne dayanankoşullu tavsiye

Yorumlar

Görüntüleme klinik, laboratuar ve epidemiyolojik verileri de içeren hasta değerlendirme süreçlerinin bir bileşeni olarak kullanılmalıdır. Görüntülemeden yararlanması muhtemel hastalar şunlardır:

  • Hastalığın ilerleme riski yüksek olanlar;
  • Eşlik eden ko-morbiditeleri (örneğin şeker, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, obezite) ya da dekompense olabilecek diğer kronik rahatsızlıkları olanlar ve/veya 60 yaşından büyükler
  • Evde veya bakımevinde COVID-19 morbidite ve mortalite riski yüksek olanlarla (örneğin, 60 yaşından büyükler, immünyetmezlikliler) birlikte yaşayanlar;
  • İzolasyonu uygulamanın çok güç olduğu küçük evlerde,  kalabalık hanelerde ve nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu ortamlarda yaşayanlar;
  • Mesleki, toplumsal veya diğer koşulları nedeniyle çevrelerine hastalığı yayma riski yüksek olanlar.

 

R4

Kuşkulu ya da teyitli COVID-19’u olup halen hastanede yatmayan ve semptomları orta ila ağır olan hastalarda DSÖ normal servis yatışı veya yoğun bakım yatışı kararını vermede klinik ve laboratuvar değerlendirmelere ek olarak göğüs görüntülemesi önermektedir.

Çok düşük kesinlikte kanıta dayanankoşullu tavsiye

 

Yorumlar

Görüntüleme klinik ve laboratuar verileri de içeren hasta değerlendirmesinin bir bileşeni olarak kullanılmalıdır. Görüntülemeden yararlanması muhtemel hastalar şunlardır:

  • Hastalığın ilerleme riski yüksek olanlar (örneğin, komorbiditeleri olanlar);
  • Destekleyici tedaviye (örneğin, oksijen takviyesi) yanıt vermeyenler;
  • Nedeni aydınlatılamayan akut klinik kötüleşme sergileyenler.

 

R5

Kuşkulu ya da teyitli COVID-19’u olup halen hastanede yatan ve semptomları orta ila ağır olan hastalarda DSÖ tedavinin yönetimine katkı sağlamak üzere klinik ve laboratuvar değerlendirmelere ek olarak göğüs görüntülemesi önermektedir.

Çok düşük kesinlikte kanıta dayanankoşullu tavsiye

 

Yorumlar

Görüntüleme klinik ve laboratuar verileri de içeren hasta değerlendirmesinin bir bileşeni olarak kullanılmalıdır. Görüntülemeden yararlanması muhtemel hastalar şunlardır:

  • Hastalığın ilerleme riski yüksek olanlar;
  • Tedaviye (örneğin, oksijen takviyesi) yanıt vermeyenler;
  • Pulmoner fibroz, pulmoner arter trombozu ya da tromboembolizm gibi klinik kuşkular.

R6

DSÖ, COVID-19 nedeniyle hastanede yatan, ancak semptomları geçen hastaların taburcu edilmelerine ilişkin kararlarda klinik ve/veya laboratuvar değerlendirmelerine ek olarak göğüs görüntülemesi önermemektedir.

Uzman görüşüne dayanankoşullu tavsiye

 

Yorumlar

Görüntüleme yapılıyorsa bu, klinik ve laboratuar verileri de içeren hasta değerlendirmesinin bir bileşeni olarak kullanılmalıdır. Görüntülemeden yararlanması muhtemel hastalar şunlardır:

  • COVID-19’un ağır geçtiği hastalar;
  • Daha önceden kronik akciğer hastalığı olanlar.