TTB AHEK ve SES’in Çarşamba Eylemleri 46. Haftasında: Depreme Dayanıklı ASM’ler İstiyoruz!
Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu (TTB AHEK) ile Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası’nın (SES) öncülük ettiği, illerde sağlık emek-meslek örgütlerinin de katıldığı çarşamba eylemleri, 46. haftasında devam etti.
“Vergide adalet” ve “Eziyet Yönetmeliği’nin iptali” talepleriyle süren, 14 Mart Tıp Haftası’na giden süreçte ise her hafta farklı bir konuyu gündem edinen eylemlerin bu haftaki konusu deprem idi. Aile sağlığı merkezleri (ASM) ve vergi daireleri önlerinde yapılan basın açıklamalarında “Vergide Adalet İstiyoruz”, “Eziyet Yönetmeliği’ne Hayır”, “Paralı ASM'ler İstemiyoruz” ve “Sağlık kuruluşları yıkılmadan depreme hazırlıklı hale getirilsin” yazılı pankartlar ve dövizler taşındı.
Basın açıklamasında Şubat 2023 depremlerinin ardından deprem bölgesinde yıkılan ASM’lerin yerine yenilerinin yapılmadığı, birinci basamak sağlık hizmetinin elektrik, su, internet, bekleme alanı gibi olanaklardan yoksun sürdürülmeye çalışıldığı, aile hekimliği çalışanları istifalarının çoğaldığı ve bölge halkının sağlık sorunlarının arttığı aktarıldı. Bakanlığın hızla hareket etmeye çağrıldığı açıklamada; ASM binalarının deprem güvenliğinin sağlanması, aile hekimliği çalışanlarına acil müdahale ve ilkyardım eğitimleri verilmesi, ASM’ler için acil eylem planı hazırlanması talep edildi.
Çarşamba eylemleri, sağlık çalışanları için vergide adalet sağlanana, vergi kesintileri yıl içinde sabit kalana ve kesinti oranı üst sınırı %15 olana, “Eziyet Yönetmeliği” iptal edilip talepler karşılanana ve önlenebilir ölümlerin sorumluları hesap verene dek her çarşamba sürecek.
46. hafta için hazırlanan basın açıklaması şöyle:
Depreme Dayanıklı ASM’ler İstiyoruz!
Eziyet Yönetmeliği İptal Edilsin, Vergide Adalet Sağlansın!
Bugün 5 Şubat Çarşamba, 6 Şubat depremlerinin üzerinden iki yıl geçti. Resmi verilere göre, 53 bin 725 canımızı yitirmiştik bu depremlerde. 107 bin 213 yurttaşımız bu depremlerden yaralı kurtulmuş, sağlık merkezlerinin de içinde olduğu binlerce bina yıkılmıştı.
6 Şubat depremlerinde onlarca aile sağlığı merkezi (ASM) yıkıldı. Henüz bu ASM’ler yapılmış değil. Koca bir bölgede birinci basamak sağlık hizmeti, su, elektrik, internet, bekleme alanı olmadan konteynırlarda verilmeye çalışılıyor. Tükenen ebe, hekim ve hemşireler istifa ediyor; yurttaşlar en temel sağlık hakkından mahrum kalıyor. Sonuçta deprem bölgesinde insanlar sağlık sorunlarını çözemediği için hastalanıyor, hayatlarını kaybetmeye devam ediyor. Bölgede bebek ölümlerinin arttığını, bodurluğun, beslenme sorunlarının arttığını görüyoruz.
6 Şubat depremlerinin üzerinden iki yıl geçti. On binlerce konut ve işyeri yapıldı. Hükümet bu alanlarda ASM yapmıyor. Buralara taşınacak olan insanlara hizmet verecek birinci basamak hizmet binaları olmayacak. Sağlık Bakanlığı depremin yaralarını saracağına, çıkardığı yönetmelikle aile hekimliğinde çalışanların ücretlerini kesmeyi, işten atmayı, huzursuz etmeyi, baskı oluşturmayı tercih ediyor.
Türkiye bir depremler ülkesidir ve 6 Şubat depremleri gibi büyük depremler ülkemizin farklı bölgelerinde gerçekleşecektir. Bu duruma hazırlıklı olmak zor değildir. Tüm yapılması gereken buna hazırlanacak bir irade göstermektir.
Sağlık Bakanlığı kendi çalışma raporlarında İstanbul’da olası bir depremde iki ASM’den en az birinin çalışamaz hale geleceğini belirtiyor ancak bunun için hiçbir önlem almıyor. Sadece İstanbul’daki şehir hastanelerinin bir aylık kirası ile İstanbul’da depreme dayanıksız ASM’ler yenilenebilir. 6 Şubat depremlerinde şehrin dışına yapılmış olan hastanelere halkın nasıl ulaşamadığını yaşayarak gördük. Olası deprem sonrasında, mahallemizdeki ASM’ler yıkılınca tedavilerimiz aksayacak, aşılarımız aksayacak, takiplerimiz aksayacak. Yaralılar, depremden kurtulanlar sağlığa ulaşamayacak.
ASM’lerimiz depreme hazırlıklı değildir.
ASM deprem dayanıklılık testleri ve deprem tatbikatı yapılmamıştır.
Bakanlık derhal harekete geçmelidir. Deprem sonrası yaşanacak can kayıplarını ve hastalıkları önlemek için yıllardır dile getirdiğimiz talepleri bir kez daha tekrar ediyoruz:
İl sağlık müdürlükleri tarafından, riskli bölgelerde ve talep edenler öncelikli olmak üzere, tüm ASM binalarının deprem güvenliğinin sağlanması amacıyla gerekli incelemelerin ivedilikle başlatılması gerekmektedir. Bu süreçte yerel idareler, meslek odaları ve diğer ilgili kurumlardan destek alınmalıdır.
Tespit edilmiş ve edilecek olan deprem riskli ASM’ binalarının güçlendirilmesi sağlanmalı; eğer güçlendirme mümkün değilse, bu binaların güvenli yerlere taşınması gerekmektedir.
Aile hekimleri ve diğer sağlık çalışanlarına, kamu kurumları aracılığıyla AFAD, UMKE gibi kuruluşlarla işbirliği içinde Sağlık Bakanlığı tarafından acil müdahale ve ilkyardım eğitimleri verilmelidir.
ASM’leri ve aile hekimliği çalışanlarını kapsayan bir acil eylem planı hazırlanmalı ve düzenli olarak güncellenmelidir. ASM'lerin, afet sırasında ve sonrasında hizmet verecek şekilde, acil toplanma yeri veya sığınak gibi birimleri de içeren düzenlemeler yapılmalıdır.
Kamu olanaklarıyla yapılan ve depremlerde yıkılmayan, herkesin rahatlıkla ulaşabileceği ve hizmet alabileceği ASM binaları talep ediyoruz.
46 haftadır vergide adalet istiyoruz!
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), Ocak 2025'te enflasyonu yıllık bazda %81,01, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise %42,12 olarak açıkladı. Yüksek enflasyon ve ağır vergi yükü altında yaşamaya çalışan ücretli kesim ile emeğiyle geçinen halkın sesi olmaya devam edeceğiz; gelirde ve vergide adalet istemeye kararlıyız.
Vergi kesintileri yıl içinde sabit kalması ve kesinti oranının en fazla %15 ile sınırlanmasını istiyoruz.
“Eziyet Yönetmeliği” iptal edilip ilan ettiğimiz taleplerimizin karşılanmasını istiyoruz.
6 Şubat'ta yitirdiğimiz 53 bin 725 ve Bolu'da yitirdiğimiz 78 yurttaşımızın acılarını hissediyoruz. Sorumlularının hesap vermesini istiyoruz.
Her hafta çarşamba günleri taleplerimiz için ses çıkarmaya ve mücadele etmeye kararlıyız. Saygılarımızla.
Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası