Acil Yaklaşım/İlkyardım

            Yumuşak Doku Bakteriyel Enfeksiyonlar

            Çocukların hastaneye getirilmeleri için en sık neden bakteriyel enfeksiyonlardır. Tipik olarak bir selülit ya da apse oluşması nedeniyle getirilirler.

            En sık bulunan organizma S. aureus’tur. Ancak streptokoksik enfeksiyonlar da yaygındır. Perine çevresinde ve kalçalarda enterik organizmaların enfeksiyona neden olmaları beklenmelidir.

            Deri enfeksiyonlarının gelişmesinin altında yatan neden bilinmemektedir. Açık bir biçimde, derinin enfeksiyonlara karşı gösterdiği normal bariyer bir delinmeye uğramaktadır. Genellikle bu minör, farkedilmeyen travmadır, fakat gizli delici bir travma olasılığı da düşünülmelidir. Küçük çocuklarda bu öykü ender olarak alınır.

            Genellikle doku enfeksiyonlarının tedavisi için kullanılabilecek olan tipik antibiyotik rejimleri Şekil 1’de sunulmuştur.

* Penisilin alerjisi varsa

** Eritromisin, azitromisin ya da klaritromisin     

            Deri enfeksiyonları olan çocuklar iki kategoriye ayrılır; toksik ve non-toksik. Toksik çocuklar, taşikardi, taşipne ve yükselmiş ateş ve/ya da sistemik kollaps gibi septisemi belirtileri göstereceklerdir. Bununla birlikte, birçok enfeksiyon sistemik yayılım yapmaz. Toksik çocuklar intravenöz tedavi için hastaneye yatırılmalıdır. Oysa toksik olmayan çocuklar, sıkı bir izlemle evlerinde tedavi edilebilirler. Seyrek olarak, non-toksik çocuklar apselerinin insizyonu, drenajı ve intravenöz antibiyotik tedavisi için hastaneye yatırılır. Bu durumda çocuk aç tutulmalıdır ve intravenöz tedaviye başlanmasına duyarlıdır. Anestezik maddeden sonra elverdiğince kısa zamanda oral antibiyotiklere geçilmelidir.

            Genel olarak, iltihap, uygun anestezi kullanılarak cerrahi olarak drene edilmelidir. Genellikle çocuklar lokal anesteziyi tolere edemedikleri için, bu işlem genel anestezi gerektirmektedir. Ayrıca abse büyükse, bir lokal blok sağlamak olanaklı değildir. Yalnızca etil klorid kullanımı uygun görülmemektedir.

            Deri enfeksiyonu olan bütün çocuklarda idrar ya da kan şekerini kontrol etmek duyarlı bir davranıştır. Bu diyabetin seyrek bir prezentazyonu da olsa, bu olasılığı atlamak çok üzücü olabilir.

            Tedavi

            Merhemler

            Birçok klinisyen merhem olarak magnezyum sülfat kullanmaktadır. Merhem uygulanması aşağıdaki yararlı etkileri oluşturabilir:

            * Bu bölgeye bir losyon uygulanması psikolojik yarar sağlayabilir.

            * Merhemler bu bölgenin üzerine bir pansumanla birlikte uygulanırlar ve bu da çocuğu enfeksiyondan koruyabilir.

            * Lokal bölgede bir sabitlenme sağlayabilir.

            * Bir çok merhem enfeksiyon bölgesinde ağrıyı hafifletir.

            El Enfeksiyonları

            Paronişi (dolama), pulpa boşluğu enfeksiyonları ve aya enfeksiyonlarının hepsi sıkça görülmektedir.

            Paronişi

            Bu genellikle tırnak etrafında bir selülitle ya da beraberinde bir Frank irini ile ortaya çıkar. Selülit flukloksasilin ya da eritromisin gbi oral antibiyotiklerle tedavi edilmeli ve 24 saat içerisinde kontrole çağırılmalıdır. Frank irini drene edilmeli ve yüzeye mupirosin kremi uygulanmalıdır. Çocuğa antibiyotik tedavisi başlanmalı, 2 ya da 3 günde bir görülmelidir. Seyrek olarak, irin tırnağın altında gelişir ve komple bir drenaj için tırnağı çekmek gerekir.

            Sık ya da yineleyen bir paronişi, staphylococcus için bir taşıyıcı durumu düşündürür. Burun ve aksilladan alınan örneklerde staphylococcus üremesi de ileri tedavi gerektiğini düşündürür (Resim 1 a,b).

            Pulpa boşluğu enfeksiyonları

            Bunlar aşırı ağrılıdır. Çocuklar genellikle sabahın erken saatlerinde getirilirler. İlk tercih edilen tedavi antibiyotikler olmalıdır (fluklosasilin ya da eritromisin). Fakat çocuk kısa bir süre içerisinde kontrole çağrılmalıdır. Pulpa enfeksiyonları genellikle süpürasyon gösterir ve iltihap drene edilmelidir. Genellikle enfeksiyon ilk muayenede görülenden daha derindir. Eğer ilerlemesine izin verilirse, tırnak yatağında nekroz oluşabilir. Bu durum ostemiyelit oluşumu ile sonuçlanabilir(Resim 2).

            Parmakarası enfeksiyonları

            Bu enfeksiyonlar ilk muayenede görülenden daha derindir.

            Bu bölgede içinde az miktarda iltihap olan büller, drene olmaya eğilim gösterirler. Bu yalnızca durumda hızlı bir bozulmaya yol açar ve aya boşluğunda abse gelişir. Bunlar, genel anestezi altında uygun bir şekilde drene edilmelidir (Resim 3 a,b).

            Peri-orbital selülit 

            Bu hastalık, çocuklardaki önemli ve ciddi enfeksiyonlardan biridir. Peri-orbital selülit, kavernöz sinüs trombozuyla birlikte anlamlı derecede bir morbidite riski taşır. Peri-orbital selüliti olan bütün çocuklar intravenöz antibiyotik tedavisi için hastaneye yatırılmalıdır. Bu hastalık seyrek olarak, streptokoklar ya da H. influenzae tarafından oluşturulan, altta yatan bir sinüzitle birleşir; stafilokokların da sinüzite neden olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle; intravenöz flukloksasilin ya da ampisilin ile tedaviye başlanmalıdır (Resim 4).

a Resim 1 a,b

Paronişi: Çocuklukta, özellikle de tırnak hijyeni kötüyse, çok yaygındır (a). Bu büyük bir olasılıkla yalnızca basit insizyon ve drenaj gerektirmektedir. (b) Subungal enfeksiyon göstermektedir. Uygun bir drenaj yapılabilmesi için tırnağın neredeyse tamamının alınması gereklidir.

Resim 2. Süpürasyon olana dek tedavi edilmeden bırakılmış pulpa boşluğu enfeksiyonu. İnsizyon yapmadan ve drene etmeden önce altta yatan bir osteomiyelit olasılığını ekarte etmek için bir grafi gerekmektedir.

Resim 3 a,b: Parmak arası enfeksiyonu. (a) Parmak arası yüzeysel enfeksiyon. (b) Avuç içine yayılım. Parmakların bütün hareketleri ağrılı olduğu için el bu pozisyonda tutulmalıdır.

Resim 4. Peri-orbital selülit, göz kapağı çevresindeki bir yaraya ikincil olarak gelişmiştir.

.......