Dr. Selahattin Şenol*
*Doç.; Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Psikiyatrisi AD
Sultan hamilelik döneminde ikinci çocuğun doğum hazırlıkları nedeniyle
uzun süredir Görkem ile ilgili danışma isteği getirmemişti. İkinci çocuğa
ilişkin karar aşamasında Sultan, aileye katılacak bebeğin Görkem'de ortaya
çıkarabileceği kardeş kıskançlığına ilişkin etkilerini merak etmiş ve bunu
kendisine açıklamaya çalışmıştık. Artık Görkem de gelecek kardeşi bekliyordu.
Zihinsel gelişim dönemleri açısından baktığımızda Görkem bulunduğu
yaş ve şimdiye dek gösterdiği gelişim ile artık işlem öncesi dönemden somut
işlem dönemine geçmeye başladığına ilişkin özellikler sergiliyordu. Yani
artık bebek düşüncesine ilişkin özellikler yerini çocuk düşüncesine bırakmaya
başladı. Eğitime ve okula başlama ile ilgili zihinsel kapasiteyi gösteren
bağlantı kurma, karşılaştırma, birleştirme gibi zihinsel işlevlerin kazanıldığı
bu dönemde henüz soyut kavramlara ilişkin değerlendirme tam olarak yapılamamaktadır.
Atasözlerinin ya da fıkraların arkasında gizli olan anlamlar ancak 9-10
yaştan sonra başlayan dönemde kavranacaktır.
Bebek, çocuk ve ergenlerin gelişimin böylesi değişme ya da sıçrama
gösteren dönemlerinde zorluklar yaşamakta, bu zorluklarını anne babalarına
da yansıtmaktadırlar. 2-3 yaşları arasındaki özerklik dönemi, 5-6 yaşlarındaki
Görkem'in içinde bulunduğu dönem ve ergenlik dönemi böylesi sıkıntıların
en sık yaşandığı geçiş süreçleridir.
Görkem, henüz soyut kavramları tam olarak kavrayamadığından doğum,
başkalarının duyguları, ahlak ve değerler gibi tanımların karşılıklarını
erişkinlerin belirttiği somut açıklamalarla anlamaya çalışıyordu.
Annenin doğuma gidişi de onun için bir zorunlu bir ayrılıktı.
Bu dönemin diğer bir özelliği de henüz düşüncede "bencil" dönemin sürmesiydi.
Yani o dönemdeki çocuk herşey ve herkesin kendisi için olduğunu, her istediğinin
yerine getirilmesini ve ertelenmemesini ister. Başkalarının gereksinimleri
ve istekleri anlaşılamaz. Sultan ne kadar kontrol etmeye çalışsa da gebelik
ve doğum Görkem'e ayrılan süreyi ve birlikte oldukları sürenin kalitesini
etkilemişti.
Belki de Görkem'de kıskançlık ile ilgili ilk duygular başlıyordu.
Annesinin eve dönmesi, yeniden birlikte geçirilecek zaman bu duyguları
azaltmaya ya da kontrol etmeye yarayacak. Bu arada hem anne hem de babanın
çocuk yetiştirme konusundaki yardımlaşmaları, çocuklardan biri ile
anne ilgilenirken diğerine babanın zaman ayırması çocukta "artık önemsenmiyorum,
eve yeni gelene daha fazla zaman ayırıyorlar, onu daha çok seviyorlar"
biçimindeki somut düşünce özellikleri ile kendini gösteren olumsuz duyguları
azaltacaktır.
Bu kez Sultan danışmadan biz Görkem'in yaşadıkları ya da yaşayacaklarını
düşünmüştük. Yayın kurulunda eve yeni gelen kardeşin Görkem üzerindeki
ve ailedeki etkilerini konuşurken, Görkem'in kardeşinin de işinin zor olduğunu
biliyorduk. Görkem, okuyucular tarafından sevilen bir köşenin kahramanıydı,
tanınıyor ve seviliyordu. Kardeşinin de zaman içinde Görkem'i kıskanması
için yeterli bir nedendi. Bu nedenle Görkem'in artık bir kardeşle birlikte
büyüdüğünü belirterek ona da haksızlık yapmak istemedik.
|