XX. Tıpta Uzmanlık Eğitimi Kurultayı Sonuç Bildirgesi

Ankara'da 13 Aralık 2014 tarihinde gerçekleştirilen XX. Tıpta Uzmanlık Eğitimi Kurultayı'nın sonuç bildirgesi açıklandı. 

XX. Tıpta Uzmanlık Eğitimi Kurultayı (TUEK) 13 Aralık 2014 tarihinde Ankara Tabip Odası ev sahipliğinde ve işbirliğinde Ankara’da gerçekleşmiştir. Kurultay kapsamında, eş zamanlı olarak altı Çalışma Grubu etkinliği çerçevesinde XII. Çalışma Grupları Genel Kurulu da tamamlanmıştır. Her iki etkinliğe Türk Tabipleri Birliği Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu (TTB-UDEK) üyesi derneklerin 93 temsilcisi katılmıştır. 

Çalışma Grupları Genel Kurulu çalışması kapsamında aşağıdaki etkinlikler tamamlanmıştır:

- İlaç ve Teknoloji Çalışma Grubu: Eşdeğer İlaçlar ve Türkiye

- Toplum Sağlığını Geliştirme Çalışma Grubu: Sağlık Çalışanlarının Güvenliği / Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddetin Önlenmesi

- Sürekli Tıp Eğitimi/Sürekli Mesleki Gelişim Çalışma Grubu: Uzmanlık Dernekleri STE/SMG Kredilendirme Etkinlikleri, Uzaktan Eğitim Ölçütleri

- İnsangücü Planlama Çalışma Grubu: Uzmanlık Dernekleri ve İnsangücü Planlama

- Asistan ve Genç Uzman Hekimler Çalışma Grubu: Genel Kurul Çalışmaları

- ATUB TTB Temsilciliği ve Uzmanlık Dernekleri: ATUB Çalışmaları

 

XX. TUEK ana oturumları üç başlıkta sürdürülmüştür:

-Türkiye sağlık ortamı ve sağlık politikaları,

- Sağlık politikaları ve uzmanlık eğitimi,

- TTB-UDEK üyesi derneklerin iyi uygulama örnekleri.

 

Gelişimsel Pediatri Derneği

Halk Sağlığı Uzmanları Derneği

Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği

Türk Biyokimya Derneği

Türk Cerrahi Derneği

Türk Dermatoloji Derneği

Türk Fizyolojik Bilimler Derneği

Türk Gastroenteroloji Derneği

Türk Geriatri Derneği

Türk Kardiyoloji Derneği

Türk Klinik Biyokimya Derneği

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği

Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği

Türk Nöroloji Derneği

Türk Oftalmoloji Derneği

Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği

Türk Pediatri Kurumu Derneği

Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği

Türk Toraks Derneği

Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği

Türkiye Milli Pediatri Derneği

Türkiye Psikiyatri Derneği

Türkiye Romatizma, Araştırma ve Savaş Derneği

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği

Ürolojik Cerrahi Derneği

Toplantıya yukarıda isimleri yazılı dernekler katılmış; sağlık ortamı, şehir hastaneleri, kamu hastane birlikleri, Tıpta Uzmanlık Kurulu ve uzmanlık eğitimleri ile ilgili var olan durum saptamaları yapılmış ve önerilerde bulunulmuştur:

 

Sağlık Politikaları;

Sağlıkta Dönüşüm Programı ve var olan sağlıkta yaşanan mevcut süreç bireyin ve toplumun sağlığını kötüleştirmektedir.

Neoliberal politikaların, Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın sağlık göstergelerine olumsuz yansımaları (sağlık kuruluşlarına başvuru oranlarının artması, katkı paylarının giderek artması, kişinin cebinden daha fazla para çıkması, SGK’nin pek çok tıbbi tedavi ve ilacı ödemeden çıkarması) görünür hale gelmiştir.

Sağlık harcamalarının gittikçe azalmasına rağmen “müşteri” memnuniyet oranlarının arttığına ilişkin çelişkili veriler hizmet niteliğinin de düştüğünün bir göstergesidir.

Sistemde yaşanan bütün olumsuzlukların faturası çalışanlara kesilmekte her geçen gün çalışanlara uygulanan şiddet, mobbing, sağlık çalışanlarında tükenmişlik ve motivasyon azalmasına neden olmaktadır.

Halen zorunlu hizmet genç meslektaşların mesleki ve özel yaşamlarını son derece olumsuz etkilemektedir.

Yabancı hekimlerin Türkiye’de istihdamı ile ilgili süreç belirsizliğini korumakta, yurt dışından gelen “marka” hekimlerle hangi sorunların giderileceği (zorunlu hizmet, ağır çalışma saatleri vb.)  belirsiz süreç ve kaygan bir zemin bulunmaktadır.

Sağlık hizmet sunumunda “ekip” anlayışından uzaklaşılmıştır.

Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu ve Kamu Hastane Birlikleri yapılanmalarında görevler performans ölçütlerine göre yürütülmekte, yöneticiler, kendilerine bağlı personelin performanslarını verilen görevlere ve belirlenen hedeflere göre değerlendirmektedirler.

Ülkemizde Sağlıkta Dönüşüm Programının esasını oluşturan neoliberal politikalar uzmanlık eğitimini olumsuz etkilemiştir.

Tıpta Uzmanlık Eğitimindeki Ana Sorunlar:

1. Uzmanlık eğitimi veren kurumlardan tıp fakültelerinin sayıları 2005 yılında 50 iken 2014 yılında sayıları 88’i bulmuş, bunların 76’sının uzmanlık eğitimi verme yetkisi bulunmaktadır. Eğitim ve araştırma hastaneleri sayısı da giderek artmaktadır. 2013 yılında 59 eğitim araştırma hastanesi bulunmaktadır.

2. Protokollerle devlet hastaneleri, alt yapı, eğitici sayıları oluşturulmadan eğitim ve araştırma hastanelerine dönüştürülmektedir.

3. Eğitici sayısı yetersiz (eğiticisi bulunmayan kurumlar olduğu biliniyor) alt yapı olanakları kısıtlıdır.

4. Tıpta Uzmanlık Kurulu’nun bir görevi olan kurumlara eğitim yetkisi verme, eğitim yetkisini kaldırma mekanizması (asistanların şikayette bulunmaları dışında) çalışmamaktadır.

5. Ülkemizde uzmanlık eğitiminde; Öğrenmenin rutin klinik çalışmanın bir parçası olarak doğal biçimde gerçekleştiği, eğitici hekimlerin programa gelişigüzel katıldıkları, yapılandırılmış bir eğitim programının olmadığı geleneksel yaklaşım uygulanmaktadır. Bunun yerine ekip çalışması, sağlık hizmet sunumu, tıbbi bilgi, danışman / yönlendirici, bilimsellik, sağlık savunuculuğu, mesleki değerler / sorumluluklar, iletişim, yöneticilik başlıklarında yetkinlik kazandırmayı amaçlayan yetkinlik temelli çekirdek eğitim programına geçilmelidir.

6. Ülkemizde uzmanlık eğitimi ve insangücü planlaması doğru yapılmamakta; uzman gereksinimin ne olduğu, tıpta uzmanlık sınavı için açılacak kontenjanlar ve uzmanlık alanlarının nasıl belirlendiği, temel bilimlerde (biyokimya ve mikrobiyoloji uzmanlık alanları dışında) TUS için kontenjan açılmaması sorun olmaya devam etmektedir.

Var olan insan gücü verileri, nüfusa ilişkin veriler değerlendirilip, uzman hekim yoğunluğu ve dağılımı belirlenmelidir.

7. Uzmanlık eğitim kurumlarında uygulanan performansa dayalı çalışma, eğitim alma ve verme hakkını ve yeterliği kısıtlamakta, engellemektedir. Hizmet, araştırma, eğitim işlev ve sorumlulukları arasın