SARS HASTALIĞI
BAŞLANGIÇ BELİRTİLERİ,
TANIDA YARDIMCI YÖNTEMLER VE TEDAVİ*

Basına “Akut Gizemli Zatürre” olarak yansıyan Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) hastalığı etyolojisi bilinmeyen, Asya’da ortaya çıktıktan sonra Kuzey Amerika ve Avrupa’da görülen bir hastalıktır. Henüz tam olarak klinik özellikleri tanımlanmamıştır.

Hastalık etkeninin yeni bir Coronavirüs veya metapneumovirüs olduğu düşünülmektedir.

Hong Kong, Çin, Tayvan, Singapur, Tayland, İngiltere, Slovenya, Kanada ve ABD’de Şubat 2003 tarihinden bu yana karşılaşılan hastalardan sağlanan bilgiler ışığında aşağıdaki tanımlamalar yapılmıştır.

 

1. Hastaların çoğu 25-70 yaşlarında o zamana kadar sağlıklı olarak bireylerdir. 15 yaşından küçük çok az sayıda kuşkulu vaka vardır.

HASTALIĞIN BAŞLANGIÇ BELİRTİLERİ

2. İnkübasyon dönemi genellikle 2-7 gündür. Ancak 10 güne kadar da uzayabilir. Hastalık ateş (>38 ⁰C), üşüme titreme gibi prodromal belirtilerle başlamakta bazen başağrısı, düşkünlük, kas ağrısı görülmektedir. Hastalığın başlangıcında bazı olgularda hafif solunum belirtilerine de rastlanmıştır. Döküntü, nörolojik veya gastrointestinal bulgulara rastlanmamaktadır.
3. Üç ile yedi gün sonra alt solunum fazı başlar. Balgamsız, kuru öksürük veya dispne şeklinde başlayıp hipoksemiye kadar uzanabilir. Olguların %10-20’sinde solunum yetmezliği çok ciddi boyutlara ulaşır. Entübasyon ve mekanik ventilasyon gerekir. SARS’ın mortalitesi yaklaşık %3 olarak belirtilmektedir.

TANIDA YARDIMCI YÖNTEMLER

4. Akciğer grafisi başlangıçta normal olabilir. Ancak alt solunum fazına geçildiğinde fokal infiltrasyonlar ve daha sonra yaygın interstisyel infiltrasyon saptanır.
5. Hastalığın başlangıcında lökositler normal veya azalmıştır. Lenfositler genellikle düşük bulunur. Hastalığın şiddetlendiği dönemde hastaların hemen hemen yarısında lökopeni, trombositopeni, düşük veya normal trombosit düzeyleri (50.000-150.000) bulunur.
6. Erken dönemde Kreatin fosfokinaz düzeyleri (3000 ıu/litre) ve karaciğer transaminazları (normalin 2-6 katı) yüksek bulunur. Böbrek fonksiyonları hastaların çoğunda normaldir.

TEDAVİ

7. Tedavide atipik pnömoni tedavisinde kullanılan çeşitli antibiyotikler denenmektedir (beta laktamlar ve makrolitler). Ayrıca oseltamivir ve ribavirin gibi antiviral ajanlar da kullanılmıştır. Bu tedavilere steroidlerin de eklendiği olgular vardır. Hali hazırda etkin tedavi bulunmamaktadır.

 

*Dünya Sağlık Örgütü web sitesinden yararlanılarak hazırlanmıştır.